Zygmunt Dąbkowski
Data i miejsce urodzenia |
20 marca 1925 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 czerwca 1949 |
Siły zbrojne | |
Odznaczenia | |
Zygmunt Dąbkowski, ps. „Orka”, „Krym”[1] (ur. 20 marca 1925 w Borsukach, zm. 12 czerwca 1949 w m. Zamłynie[2]) – polski partyzant, żołnierz Armii Krajowej, ROAK i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, uczestnik podziemia antykomunistycznego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1942 wstąpił do Armii Krajowej, a w 1945 do Ruchu Oporu Armii Krajowej. Przez dowództwo tej organizacji został w tym samym roku skierowany do pracy w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Pułtusku, skąd jako wtyczka przekazał podziemiu rejestr współpracowników komunistycznej bezpieki. W lutym 1946, w związku z zagrożeniem dekonspiracji, dołączył do partyzantki. Został członkiem oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość dowodzonego przez Albina Gąsiewskiego, pełnił funkcję zastępcy prezesa Obwodu Pułtusk Zrzeszenia WiN[1][2]. Uczestniczył w przygotowaniu i w samej akcji ataku na więzienie w Pułtusku[1].
Ujawnił się w kwietniu 1947 po ogłoszeniu tzw. amnestii, jednak już w maju tegoż roku powrócił do działalności antykomunistycznej[3]. Wraz z podległym mu Janem Kmiołkiem organizował oddział partyzancki, w 1948 podporządkował się okręgowi Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Był m.in. komendantem struktury NZW obejmującej część powiatów pułtuskiego i ostrowskiego[1][2].
12 czerwca 1949 został wraz z Bolesławem Kuleszą i Kazimierzem Ampulskim otoczony przez funkcjonariuszy UB i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Zraniono go w trakcie próby przebicia się, popełnił samobójstwo[1][2]. Dekonspiracja miejsca pobytu grupy nastąpiła prawdopodobnie na skutek donosu ze strony jednego z podkomendnych[1].
Miejsce pochówku Zygmunta Dąbkowskiego nie zostało ustalone[2].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W 2009 prezydent RP Lech Kaczyński, za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Zagłada zespołu sztabowego NZW „Noc” („Tatry”). solidarni.waw.pl. [dostęp 2017-08-12].
- ↑ a b c d e Zygmunt Dąbkowski „Krym”. ipn.gov.pl. [dostęp 2017-08-12].
- ↑ Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski: „Żołnierze Wyklęci” Ziemi Wyszkowskiej 1944–1952. Wyszków: Fundacja Pamiętamy, 2009, s. 14. [dostęp 2023-10-07].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 października 2009 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2010 r. nr 28, poz. 330).
- Członkowie Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość
- Dowódcy oddziałów podziemia antykomunistycznego (1944–1956)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Żołnierze Armii Krajowej
- Żołnierze Narodowego Zjednoczenia Wojskowego
- Żołnierze Ruchu Oporu Armii Krajowej
- Urodzeni w 1925
- Zmarli w 1949